ضمانت نامه یا پشتوانه که ریشه آن، ضمانت، به معنای پذیرفتاری، تاوان داری و پایندانی میباشد، آن است که ارائه دهنده خدمات یا فروشنده در مقابل محصول یا خدماتی که ارائه می کند، و معمولاً متعهد میشود در صورت نقض ادعای خود، حاضر به تعمیر یا تعویض کالا یا پرداخت مبلغی خواهد شد. نقض عهد زمانی اتفاق میافتد که این تعهد به نحوی اجرا نشود.
ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده
ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده که از نوع ضمانت نامه بانکی می باشد، جهت تضمین قیمتی که پیمانکار برای اجرای طرح پیشنهاد داده است اخذ خواهد شد.
به این صورت که پس از انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار و دعوت از اشخاص واجد شرایط برای شرکت در مزایده یا مناقصه و بررسی پیشنهادات ارسال شده و گرفتن ضمانت شرکت در مناقصه از پیمانکاران، پیشنهادات ردیف های ۱ و ۲ و ۳ که نسبت به سایر پیشنهادات، قیمت های مناسب تری ارائه کرده بودند به ترتیب به عنوان برنده انتخاب خواهند شد.
چنانچه برنده اول به دلایلی از پیشنهادات خود عدول نماید ضمانت نامه شرکت در مناقصه از وی ضبط خواهد شد و از نفرات بعدی انتخاب شده برای انجام پروژه دعوت به عمل خواهد آمد. گفتنی است پس از تعیین برنده، اصل ضمانت نامه سایر پیمانکاران شرکت کننده در مناقصه جهت ابطال به بانک برگردانده خواهد شد. میزان ضمانت نامه مورد نیاز برای انجام کارهای دولتی در آییننامه تضمین معاملات دولتی آمده است.
ضمانت نامه بانکی سندی که به درخواست ضمانتخواه (متقاضی) و پس از انعقاد قرارداد با وی، توسط بانک صادر می شود و به موجب آن بانک متعهد می شود به محض اعلام و مطالبه ذینفع، طبق متن ضمانت نامه، وجه آن را به وی پرداخت نماید.
ضمانت نامه حسن انجام تعهدات
برابر ماده ۳۴ شرایط عمومی پیمان، هنگام امضای پیمان یا قرارداد و به منظور تضمین انجام تعهدات ناشی از آن، پیمانکار می بایست ضمانت نامه ای معادل ۵ درصد مبلغ اولیه پیمان، صادر شده از بانک مورد قبول کارفرما و طبق نمونه ای که ضمیمه اسناد بوده است ،تسلیم کارفرما نماید.
ضمانتنامه یاد شده باید تا یک ماه پس از تاریخ تحویل موقت موضوع پیمان معتبر باشد.
ضمانت نامه پیش پرداخت
عموما به منظور شروع عملیات پیمان، پیمانکار درصدی از مبلغ قرارداد را برای خرید تجهیزات، مصالح و … به عنوان پیش پرداخت به صورت ضمانت نامه ای تحت عنوان ضمانت نامه پیش پرداخت از کارفرما دریافت خواهد کرد که این مبلغ به موازات پیشرفت کار و تهیه میزان پیش صورت وضعیت مرتبا از جانب کارفرما کاسته خواهد شد.
عموما مبلغ ضمانت نامه پیش پرداخت ۲۰% مبلغ اولیه پیمان است که قسط اول آن ۸% بلافاصله پس از تحویل زمین، قسط دوم آن ۶.۵% پس از تهیه ۶۰% ماشین آلات مورد نیاز و تجهیز کارگاه و قسط سوم آن ۵.۵.% پس از انجام ۳۰% مبلغ اولیه پیمان توسط پیمانکار بر طبق صورت وضعیت های ماهانه می باشد که از جانب کارفرما پرداخت خواهد شد.
ضمانت نامه حسن انجام کار
طبق ماده ۳۵ شرایط عمومی پیمان، از پرداخت هر صورت وضعیت به پیمانکار معمولا ۱۰% (ده درصد) بابت سپرده حسن انجام کار (وجه الضمان) کسر خواهد شد که بنا به تقاضا و درخواست پیمانکار، کارفرما می تواند سپرده حسن انجام کار را در مقابل ضمانت نامه پرداخت نماید.