شلنگ تراز یک لوله پلاست کیی شفاف است که از سالهای دور از آن برای پیدا کردن دو نقطه همتراز در ساختمان سازی، نقشه برداری و جاهای دیگر استفاده می شود. با وجود اینکه با پیشرفت علم وسایل راحتتر و سریعتری برای این منظور ساخته شده است، ولی هنوز هم به خاطر قیمت پا یین و در دسترس بودن از شلنگ تراز استفاده می شود.
روش هم ارتفاع کردن با شیلنگ
در این روش از قانون ظروف مرتبط یا ظروف به هم پیوسته استفاده م ىشود (قانون توریچِلى). وقتى در یک لولۀ پلاست ىکی (شیلنگ شفاف) آب بریزیم، سطح آزاد آب در دو شاخۀ لوله در یک ارتفاع قرار می گیرد. وسیلۀ ساده اى که در این روش به کار برده مى شود کی لوله یا شیلنگ پلاست ىکی شفاف است. شیلنگ تراز برای ترازیابی دو سطح یا دو نقطه که نسبت به هم دارای پستی و بلندی هستند استفاده می گردد. نحوه استفاده از شیلنگ تراز به این صورت است که در این روش به دو نفر نیاز است. هر طرف شلنگ را یک نفر نگه می دارد. نفر اول در محلی که مبنا است قرار می گیرد و نفر دوم در جایی قرار می گیرد که می خواهیم همان کد ارتفاعی را به دست آوریم.
به عنوان مثال فرض کنید در یک ساختمان بتنی، تراز روی بتن فونداسیون با تراز کوچه برابر است. بعد بتن ریزی ستون ها می خواهیم محل قرارگیری کف قالب تیر را مشخص کنیم. برای این کار ابتدا یک ستون را به عنوان ستون مبنا در نظر می گیریم و با خطکش در ارتفاع ۱.۵ متری آن (این ارتفاع از این نظر انتخاب شد که بدون صندلی به راحتی قابل دسترس است) یک ضرب در می زنیم. حال می خواهیم همین تراز را روی ستون های دیگر پیدا کنیم و علامت بزنیم. برای این کار یک سر شیلنگ تراز را روی ستون مبنا قرار داده و سر دیگر شیلنگ را شخص دیگر باید با راهنمایی شخص اول آن قدر بالا و پایین بکند تا شخص اول ببیند که تراز آب در روی ستون مبنا به محل ضربدر رسیده است. این جاست که شخص اول به شخص دوم می گوید بس است و تراز آب در انتهای شیلنگ نشان دهندۀ محل ضربدر روی ستون دومی است. محل این دو ضربدر یک ارتفاع از سطح دریا دارند.
با این روش می تونیم روی همۀ ستون هایمان یک ضربدر بزنیم. حال بسته به ارتفاع سقف می تونیم قالب تیر را در ارتفاع مشخصی از محل ضربدر روی ستون ها اجرا کنیم. یا در برقکاری ساختمان برای زیبایی کار باید قوطی کلیدها را هم تراز با هم در کی واحد مسکونی نصب کرد، آشنایی با کار شیلنگ تراز برای این منظور واجب است..
یکی از بزرگترین معایب کار با شلنگ تراز این است که برای کار با آن به دو نفر نیاز است. ولی در کار با تراز های لیزری معمولاً یک نفر هم کافیست. دقت و سرعت کار با تراز های لیزری خیلی بیشتر است. در تصویر زیر نحوه کار با تراز لیزری را مشاهده می کنید. همانطور که می بینید این دستگاه کی خط نوری قرمز رنگ را به صورت افقی یا عمودی منتشر می کند که تمام نقاط روی این خط، با هم، همتراز هستند. (البته با درصد خطای بسیار پا یین تر از شیلنگ تراز)
ظروف مرتبطه (آوندهای پیوسته) به ظروفی گفته میشود که از بخش زیرین به توسط مجرایی به یکدیگر متصل باشند به گونهای که چون در یکی مایعی بریزند به دیگر ظروف درآید و با وجود اختلاف شکل آنان، مایع در همگی به یک سطح قرار گیرد. قانون ظروف مرتبطه میگوید: دو ظرف مجزای حاوی مایعات، تا زمانی که از هم جدا و بی ارتباط باشند، میتوانند در دو ارتفاع مختلف قرار گیرند؛ اما، به محض آنکه این دو ظرف را با لولهای بهم وصل کنیم، محتوای ظرفی که در ارتفاع بالاتر قرار دارد شروع به حرکت به سوی ظرف پائین تر کرده و سطح مایع موجود در ظرف کم ارتفاع تر را بالا میبرد، و این جریان آنقدر ادامه مییابد تا مایعات داخل هر دو ظرف همسطح شوند.