دستورالعمل تحويل موقت و قطعي راهها

فصل اول

دستورالعمل تحویل موقت راهها

۱ – ۱ – مسایل و موارد مرتبط با کارفرما

مراحل انجام کار و وظایف کارفرما به شرح زیر است:

۱ – ۱ – ۱ – اطمینان از قابل تحویل بودن پروژه

براساس ماده ۳۹ شرایط عمومی پیمان پس از آنکه عملیات موضوع پیمان تکمیل و کـار آماده بهره برداری شد، پیمانکار از طریق مکاتبه با مهندسین مشاور تقاضای تحویل موقت پـروژه را از کارفرما مینماید.

مهندسین مشاور در ابتدا توسط عوامل خود اقدام به بازدید نهایی از قـسمتهای مختلـف مسیر نموده و در صورت تایید انجام عملیات موضوع قرارداد، بشرط قابل بهره برداری بودن پـروژه از کارفرما، درخواست تشکیل هیات تحویل موقت را مینماید. توضـیح اینکـه عملیـات باقیمانـده
قرارداد با توجه به روند اجرایی کار پیمانکار تا زمان اعزام کمیسیون تحویل موقـت انجـام خواهـد شد. در هر حال به هنگام اعزام کمیسیون و حضور اعضا در محل عملیات باقیمانده قـرارداد نبایـد به گونه ای باشد که مانع از بهره برداری از عملیات موضوع پیمان شود.

کارفرما ابتدا ضمن تماس با اداره کل راه و ترابری اسـتان و یـا سـایر واحـدهای ذیـربط بهره بردار در خصوص آماده بودن پروژه جهت بهره برداری و برگـزاری تـشریفات تحویـل موقـت حصول اطمینان نموده و نماینده های ذیصلاح را به همراه نماینـدگان مهندسـین مـشاور و پیمانکـار،
جهت عضویت در هیات تحویل موقت انتخاب مینماید.

۱ – ۱ – ۲ – قبل از صدور حکم تحویل موقت

حداکثر دو هفته قبل از عزیمت اعضا به محل اجرای پروژه یک نسخه از مدارک تحویـل که توسط مهندسین مشاور تهیه شده، در اختیار نماینده کارفرما قـرار مـیگیـرد تـا نـامبرده ضـمن مطالعه مدارک فوق چنانچه با توجه به مجموعـه کارهـای انجـام شـده، تهیـه مـدارک و مـستندات دیگری را لازم بداند، نماینده مهندسین مشاور را در جریان تهیه آنها قرار دهد.

مهندسین مشاور موظف هستند پس از اعلام پیمانکار مبنی بر آماده تحویل بودن موضوع پیمان در دست اجرا، ضمن بررسی در صورت تایید، نسبت به تشکیل جلسه هیات کارشناسی مرکب از نماینده مهندسین مشاور، نماینده اداره کل راه و ترابری استان ذیربط، نماینده پیمانکار و
رییس حوزه راهسازی به منظور بررسی موضوع در محل، اقدام و در صورت تایید آماده بودن پروژه برای تحویل، مراتب از طریق مهندسین مشاور مربوط جهت اعزام کمیسیون تحویل موقت به کارفرما منعکس میگردد. در غیر این صورت نسبت به رفع نواقص و کمبودهای اجرایی تا تکمیل کامل کار ضمن تعیین مهلت لازم اظهارنظر میگردد.

تبصره ۱: در صورت ضرورت به تشخیص کارفرما یا مهندسین مشاور، وضعیت ناهمواری سطح آسفالت اجرا شده با انجام آزمایشهای لازم برای اخذ ضریب IRI، مشخص و نتایج حاصله توسط این هیات کارشناسی کنترل و بررسی میشود.

تبصره ۲: در خصوص مناقصات و قراردادهایی که بعد از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل مورد اقدام قرار میگیرد، لازم است مهندسین مشاور انجام آزمایشهای مذکور را به عنوان الحاقیه در مشخصات فنی خصوصی تهیه شده، ضمیمه و جزء اسناد مناقصه به پیمانکاران شرکت کننده
تحویل نمایند. هزینه انجام این آزمایشها بر عهده کارفرما خواهد بود.

تبصره ۳: توصیه میشود حتی المقدور اعضای هیات مذکور از کارشناسان مجرب و دارای تخصصهای مربوط باشند و دوره های آموزشی مرتبط (موضوع پیوست شماره ۱) را در مقاطع مختلف طی نمایند.

۱ – ۱ – ۳ – صدور حکم برای تشکیل کمیسیون

کارفرمـا پـس از کفایـت تکمیـل مـدارک از طریـق واحـد پیمـان و رسـیدگی و ضـمن هماهنگیهای لازم، اقدام به صدور حکم ابلاغ تحویل موقت و تعیین اعـضای کمیـسیون مربوطـه مینماید. در متن حکم فوق رییس کمیسیون و اعـضای شـرکت کننـده اعـم از تحویـل دهنـده و تحویل گیرنده موضوع قرارداد مشخص میگردد.

ترکیب اعضای کمیسیون تحویل موقت یا قطعی عبارتند از :

۱ – نمایندگان کارفرما شامل:

مدیرکل اداره راه وترابری استان به عنوان رییس کمیسیون
نماینده اداره امور قراردادهای دستگاه اجرایی (اداره کل پیمان و رسیدگی)
نماینده دستگاه اجرایی یا نماینده مجری طرح و یا نماینده دفتر راهسازی منطقه ذیربط
رییس حوزه راهسازی استان

۲ – نماینده مهندسین مشاور (نماینده دستگاه نظارت)

۳ – نماینده پیمانکار

تبصره: در خصوص قراردادهایی که در ادارات کل راه و ترابری استان (تفـویض اختیـار گردیـده است) و از محل اعتبارات ملی (شرکت ساخت و توسعۀ زیربناهـای حمـل و نقـل کـشور) تامین و اجرا میگردد، لازم است در هنگام تحویل موقت و قطعـی ایـن گونـه پـروژه هـا، نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهـای حمـل و نقـل کـشور به عنـوان یکـی از اعـضا کمیسیون حضور یابد.

۱ – ۱ – ۴ – تهیه امکانات رفاهی

با توجه به هزینه های بالاسری پیشبینی شده پروژه ها، مندرج در فهرست بهای پایـه راه و باند فرودگاه، پیمانکار با هماهنگی کارفرما و ادارات کل راه و ترابـری اسـتانها و سـایر واحـدهای ذیربط بهره بردار، تسهیلات مناسب جهت اقامـت و ایـاب و ذهـاب هیـات تحویـل در ایـامی کـه
کمیسیون فوق در محل اجرای پروژه حضور دارد و مشغول بررسـی در مـورد چگـونگی و نحـوه اجرای پروژه میباشد را فراهم مینماید.

۱ – ۱ – ۵ – تهیه فهرست کنترلهای مورد نیاز

نمایندگان کارفرما با توجه به گستردگی و اهمیت بخشهای مختلف پروژه انجام شده، بـه تهیه فهرست پیشنهادی از محل و موقعیت گمانه هـای آزمایـشی و انـواع آزمایـشهای مـورد لـزوم روسازی و ابنیه فنـی اقـدام مـینمایـد. تعیـین نـوع و محـل آزمایـشهای مخـرب یـا غیرمخـرب
درخواستی، امکان دارد با توجه به نظرات اعضا و امکانات اجرایی پیمانکار بـا تغییراتـی مبنـی بـر کاهش یا افزایش احتمالی تعداد و موقعیت و نوع آنها منجر گردد. فهرست نهایی کنترلهـای مـورد توافق میباید به تایید نمایندگان کارفرما برسد.

۱ – ۱ – ۶ – ریاست کمیسیون

پروژه های ملی و استانی راهسازی که در سطح کشور انجام میگیرد، نهایتـاً بـه اداره کـل راه و ترابری استان مربوطه تحویل میگردد. حکم تحویل موقت از طریق شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل یا مجریان ذیربط (از طریق اداره کل پیمان و رسـیدگی) بـه عنـوان مـدیریت
اداره کل راه و ترابری استانی که راه نوساز در آن احداث گردیده صادر میشود و نامبرده علاوه بر عضویت در کمیسیون تحویل موقت، ریاست هیات فوق را نیز برعهده دارد و صورتجلسه تنظیمی نیز به امضا و تایید ریاست کمیسیون خواهد رسید. رییس کمیسیون موظف است ظـرف مـدت ۲۰ روز نسبت به تایید و ارسال صورتمجالس تحویل به مبادی ذیربط اقـدام نمایـد. در صـورت عـدم تایید و ارسال ظرف مدت مذکور، صورتجلسه تنظیمی تایید شده تلقی میگردد.

۱ – ۱ – ۷ – آزمایشهای خاص

اگر قبل از تحویل مسیر قسمتی از آن زیر بهره برداری قرار گیرد و در ایـن قـسمت ابنیـه فنی خاص مانند پلهای بزرگ احداث شده باشد که کمیسیون تصمیم به بارگذاری آنهـا بگیـرد، در این خصوص پیمانکار باید با همکاری کارفرما تمهیدات فنی اجرایی و امکانـات حفـاظتی لازم از
جمله پیش بینی راه انحرافی جهت قطع عبور و مرور از روی ابنیه فوق را فراهم نموده و در خلال مدت بارگذاری، پیمانکار مکلف است با همکـاری کارفرمـا بـا نـصب علایـم ایمنـی و تابلوهـای راهنمایی و رانندگی و غیره امنیت تردد وسایط نقلیه را تامین نماید. تامین ایمنی عبور و مرور باید توسط عوامل پیمانکار و طبق نظر و هدایت کارفرما و دستگاه نظارت صورت پـذیرد. بـه هرحـال این فرایند باید پس از خاتمه عملیات اجرایی و قبل از انجـام تـشریفات عملیـات تحویـل موقـت انجام پذیرد و در کمیسیون تحویل، تحویل نهایی مطابق مشخصات فنی ذکر شده در مـتن قـرارداد (و در صورت عدم کفایت مشخصات ذکر شده در مشخصات فنـی قـرارداد مطـابق اسـتانداردهای معتبر جهانی)، انجام پذیرد. همچنین در انجام سونداژهای روسازی توسط عوامل آزمایـشگاههـای کنترل کیفی ذیربط ضروری است اقدامات ایمنی جهت عوامل فـوق بـا همکـاری کارفرمـا توسـط پیمانکار صورت گیرد تا برداشت نمونههای آزمایشی به نحو مطلوب انجام شود.

۱ – ۲ – مسایل و موارد مرتبط با کمیسیون تحویل

۱ – ۲ – ۱ – انجام آزمایشهای کنترلی

پس از تهیه فهرست گمانه زنیها و آزمایشهای مخرب و غیرمخرب و تایید آن توسط نمایندگان کارفرما، مراتب از طریق مهندسین مشاور مربوط جهت انجام گمانه زنیها در اختیار پیمانکار قرار میگیرد. انجام گمانه زنیها بهتر است در حضور هیات تحویل در محل اجرای پروژه انجام شود. در ضمن در خصوص آزمایشهای کنترلی به کمک روشهای غیرمخرب و دستگاهها و فن آوریهای جدید (که به صورت خلاصه در پیوست این دستورالعمل آمده است) اقدام و نتایج مربوط به همراه درج اظهار نظر هیات کارشناسی ارایه میگردد. بعد از انجام بازبرداشت مسیر، پیمانکار ضمن هماهنگی با نمایندگان کارفرما (اداره کل پیمان و رسیدگی و اداره کل راه و ترابری استان) و دستگاه نظارت، زمان عزیمت هیات را به محل اجرای پروژه تعیین و تسهیلات لازم را جهت عزیمت آنان فراهم مینماید. پس از حضور هیات در محل، چنانچه وسعت پروژه از نظر طول مسیر و تعداد ابنیه فنی محدود باشد، کمیسیون ممکن است همگی با هم و به صورت گروهی از قسمتهای مختلف پروژه بازدید و نسبت به اندازهگیریهای صحرایی مورد لزوم اقدام نمایند.

اگر طول مسیر زیاد و احجام ابنیه فنی آن نیز قابل توجه باشد به منظور تسریع در انجام اندازه گیریها، هیات تحویل موقت ممکن است به دو یا سه گروه تقسیم و هرگروه بخشی از اندازه گیریهای مورد نیاز را به انجام برساند. در این صورت لازم است نمایندهای از مهندسین مشاور در هر یک از گروهها حضور داشته باشد. بدیهی است این کارها تا زمانی انجام میشود که امکان استفاده از تجهیزات و دستگاههای جدید که در پیوست دستورالعمل آورده شده فراهم نباشد و در آن صورت کنترل داده های خروجی توسط اعضا کمیسیون کفایت مینماید. کمیسیون تحویل موقت، بررسی پروژه و اندازه گیری ابعاد مختلف آن را به شرح زیر انجام میدهد.

۱ – ۲ – ۲ – پروفیل طولی

پس از اعلام آماده بودن مسیر از طریـق پیمانکـار و تاییـد آن توسـط مهندسـین مـشاور، مهندسین مشاور با عوامل اجرایی خود اقدام به برداشت پروفیل طولی محور راه مینماید. این کار حتی الامکان با توجه به کیلومتر گذاری اولیه مسیر انجام میشود. نتایج حاصله به صـورت دفترچـه
بازبرداشت، ضمیمه مدارک کمیسیون تحویل میگردد.

محور مسیر با توجه به سومه هـا (رئـوس قوسـهای افقـی) و رفـرانسهـای اولیـه کـه پیمانکار مسئولیت حفظ و نگهداری آنها را تا پایان کار بعهده داشته، در صـورت نیـاز اعضای هیات تحویل، باید قابل کنترل باشد.
هیات تحویل موقت برای کنترل موقعیت محور مسیر یا حصول اطمینان از تراز پروفیل طولی بخشهایی از بازبرداشت، ضمن تعیین فرد یا گروه نقشه برداری توسـط ریاسـت کمیسیون، نسبت به مطابقت مشخصات موجود با نقشه های مصوب ابلاغی، اقدام می نماید.
موقعیت پارکینگهایی که جدا از بدنه راه ساخته شده اند و یا آنهایی که متصل به شـانه راه قرار دارند با توجه به فهرست و کروکـی سـاختگاه آنهـا، کیلـومتر، طـول، عـرض، لایه های روسازی و ضخامت آسفالت که در جدول مربوطه مشخص شده اسـت، بایـد مورد بازدید اعضای هیات تحویل موقت قرار گیرد. شیب عرضی پارکینگهای متـصل به بدنه راه، باید یکطرفه و به سمت خارج از جسم راه اجرا شده باشد، به نحـوی کـه تخلیه آبهای سطحی آن به راحتی امکانپذیر باشد.
در پارکینگهایی که جدا از بدنه راه و با فاصله کمی از آن ساخته میشوند، با توجه به پلها و آبروهای پیشبینی شده در بدنه راه و پارکینگ، تخلیـه آبهـای سـطحی بایـد بـه راحتی انجام گیرد. با این وجود بررسی تخلیه روان آبهای فوق با توجه بـه شـیب زمـین طبیعی در این قسمتها باید مورد توجه کمیسیون قرار گیرد.
در قوسهای قائم و ترانشه های دو طرفه یا یکطرفه، تامین دید قـائم از اهمیـت زیـادی برخوردار است. از اینرو بازدید و کنترل چنین قوسهایی و اینکه دید افقی طبق پروفیـل طولی مصوب، تامین شده یا خیر باید مورد بررسی دقیق کمیسیون قرار گیرد.

۱ – ۲ – ۳ – نیمرخ عرضی

اهم کنترل های این بخش شامل:

اندازه گیری عرض کلی راه و زیرسازی راه آهن شامل عرض سواره رو، شانه هـا، شـیب شیروانی خاکریزی و انطباق اندازه گیریهای به عمـل آمـده بـا نیمـرخ عرضـی مـصوب میباشد.

تبصره ۱: چنانچه نیمـرخ عرضـی راه دارای جزیـره وسـط باشـد و محـدوده آن بـا گاردریـل یـا نیوجرسی مجزا شده باشد لازم است عرض جزیره وسط، اندازه گیری و ضـمن بررسـی و موقعیت نصب گاردریل یا نیوجرسی جزییات مربوطه با ابعاد مندرج در پروفیـل عرضـی مصوب تطبیق داده شود.

تبصره ۲: اگر نیمرخ عرضی قسمتهایی از مسیر از نظر شیب عرضی شیروانی خاکریز متفاوت باشـد در هر بخش به عنوان نمونه ابعاد ذکر شده چند پروفیل عرضی اندازه گیـری و بـا نیمـرخ عرضی مصوب مطابقت داده شود.

عرض بستر در حریم خاکریزها باید تسطیح شده باشد. در پایان عملیات، خاک نبـاتی باید در بستر حریم پخـش شـود. چنانچـه خـاک نبـاتی در خـارج از حـریم راه و در محلهای تعیین شده توسط دستگاه نظـارت دپـو شـده باشـد، شـکل ظـاهری آن بایـد به نحو مطلوبی تنظیم شده باشد. بنابراین موارد فوق باید توسط هیات تحویل موقـت، مورد بررسی و توجه قرار گیرد.
عرض راه در ترانشه ها نیز اندازه گیری شده و مقـاطع عرضـی آنهـا بـا توجـه بـه قنـو احداث شده در پای تالوی ترانشه و همچنین شیب شیروانی تالوی ترانشه اندازه گیـری و با مراجعه به تیپ مقطع عرضی مصوب ترانشه ها مورد بررسی قرار گیرد.

تبصره ۳: چنانچه در حین عملیات خاکبرداری ترانشه ها، بعلت سستی یا سختی جنس زمین، شـیب شیروانی تالوی ترانشه مورد تجدید نظر واقع شده باشد، مراتب با توجـه بـه دسـتور کـار مربوطه که مورد تایید کارفرما نیز قرار گرفته باشد، باید مد نظر قرار گیرد.

در ترانشه های سنگی، کف ترانشه بر اثر انفجار مـواد سـوزا معمـولاً نـاهموار بـوده و برداشت عمق بیشتری را جهت جایگزینی با یک یا چند لایه مصالح مناسـب، ایجـاب مینماید. این امر با توجه به دستور کار صادره از سوی دستگاه نظارت و تایید کارفرمـا باید در سوانداژهایی که توسط هیات تحویل موقت انجام میگیـرد مـورد توجـه واقـع شود.
در طول مسیر راهها، در فواصلی که محور در قوسهای بـا شـعاع کـم قـرار مـیگیـرد، معمولاً برای تامین ایمنی ترافیک اضافه عرضی در سواره رو، سـمت خـارج قـوس در نظر گرفته میشود که این امر در مقاطع عرضی مسیر منظور مـیگـردد. بنـابراین، ایـن مورد باید در اندازه گیریهای عرضی راه مورد توجه قرار گیرد.
در مسیر راهها ترانشه هایی که در قوسهای با شعاع کم قرار میگیرند، به منظور تـامین دید رانندگی با توجه به سرعت طـرح، اضـافه عـرض ترانـشه در خـارج از محـدوده کانالهای طرفین سواره رو در نظر گرفته میشود که این امر در مقاطع پروفیـل عرضـی راه منظور میگردد و مراتب باید در بازدیدهای مسیر و اندازه گیریهای مقـاطع عرضـی راه توسط کمیسیون تحویل موقت مورد توجه قرار گیرد.
در طول مسیر راهها، در شیبهای تند (بیش از ۵ درصد) و عمدتاً در گردنـه هـای مرتفـع که به منظور تسهیل در ترافیک وسایل نقلیه، باند سبقت در نظر گرفته میشود و نتیجتاً خط سبقت باعث اضافه عرض ترانشه میگردد، عـرض نهـایی ترانـشه در بازدیـدها و اندازه گیریهای اعضای هیات تحویل موقت باید مورد بررسی قرار گیرد.
در ترانشه های عمیق که برای پایداری تالوی ترانشه طبق مقاطع تیـپ عرضـی بـرم در نظر گرفته شده مراتب باید با مقطع تیپ پیشنهادی و پروفیلهـای اجـرا شـده مطابقـت داده شود.
در طول مسیر راهها، خاکریزهایی که در قوسهای با شعاع کم قرار مـیگیرنـد، چنانچـه در پروفیلهای عرضی تیپ، اضافه عرض جهت تامین ایمنی ترافیک در نظر گرفته شده باشد، این اضافه عرض باید در اندازه گیریها ملحوظ گردد.
در خاکریزهـای بلنـد بـا ارتفـاع بـیش از ۳ متـر یـا در پروفیلهـای مخـتلط کـه طبـق بخشنامه های وزارت راه و ترابری لازم است در لبه خاکریز برای تامین ایمنـی وسـایط نقلیه گاردریل یا نیوجرسی نصب شود، اندازه گیری عرض راه و کنترل موقعیت نـصب گاردریل و نیوجرسی باید با توجه به تیپ مقطع عرضی انجام گیرد.
شیب عرضی آسفالت در تعدادی از مقاطع با توجه به تیپ مقطع عرضـی کنتـرل شـود به نحوی که نشست یا برآمدگی (Deflection or Camber) سـطح راه بـیش از حـد مجاز مندرج در شرایط عمومی و خصوصی پیمان نباشد.

۱ – ۲ – ۴ – ابنیه فنی

هریک از آبروها و پلها مورد بازدید قرار میگیرد تا کوله ها، دال، دیوارهای برگشتی یـا بالی شکل، رادیه و برید و سایر قسمتهای احداثی آنها بطور دقیق بررسی شود. چنانچه نیازی به اندازه گیری ابعاد و اندازه ابنیه فوق باشد، این کار انجام و نتایج بدسـت آمـده با نقشه های اجرایی ارایه شده به کمیسیون مطابقت داده میشود. جنس مصالح مصرفی باید با مصالح مصوب ابنیه فنی مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال اگـر مـصالح بنـایی کوله ها از جنس سنگ باشد، سنگ مصرفی بایـد بـا سـنگ معـدن پـیشبینـی شـده در قرارداد و مشخصات خصوصی مطابقت داشته باشد.
اگر شکل ظاهری قسمتهایی از ابنیه فنی مثلاً بتن ریزی کوله ها، دیوارهـای برگـشتی و دال از نظر مقاومت فشاری و سایر مشخصات اجرایی، ابهاماتی را برای هیـات تحویـل موقت بوجود آورد، هیات میتوانـد توسـط آزمایـشگاه مجـاز تعیـین شـده و یـا هـر آزمایشگاه مورد تایید کارفرما نسبت به انجام آزمایش مغزه گیری اقـدام و بـا توجـه بـه نتایج حاصله در خصوص ابنیه فنی فوق اظهار نظر نماید.
اگر ضمن بررسی اوراق آزمایشگاهی ملاحظه شد نتایج آزمایش مقاومت فـشاری بـتن در تعدادی از ابنیه فنی احداثی کمتـر از حـد تعیـین شـده در نقـشه هـا و مشخـصات میباشد، کمیسیون در این خصوص نیز دستور به انجام آزمایش مغزه گیری مـینمایـد. چنانچه نتایج آزمایش مغزه گیری خارج از حد مشخصات تعیـین شـده باشـد، در مـتن صورتجلسه تحویل موقت درج تا نسبت بـه اعمـال جـرایم متعلقـه و یـا کـسر بهـای عملیات طبق مفاد دستورالعمل مربوطه اقدام نمایند.
در ساختمان پلهای روگذر راه و راه آهن، تونلها، نیم تونلها و گالریها، تـامین قـواره در عرض و ارتفاع با توجه به استانداردها و مشخصات فنی- خصوصی پـروژه از اهمیـت زیادی برخوردار است. با این وجود این امر باید مورد توجه خاص کمیـسیون تحویـل موقت قرار گیرد.
در ساختمان پلهای بزرگ واقع در بستر رودخانه ها بررسی وضـعیت سـازه کولـه هـا و پایه های میانی اجرا شده از اهمیت زیادی برخوردار است. انحراف پل نسبت به جهـت جریان آب رودخانه، دیوارهای ساحلی بـه منظـور سـاماندهی و تثبیـت بـستر جهـت هدایت آب رودخانه به داخل دهانه ها، اجرای اپی یـا گـابیون و سـنگ لاشـه یـا قلـوه درشت، رادیه و برید اجرا شده از جنس سنگ بنایی با بتن و دماغه های برخورد آب با پایه ها از مواردی هستند که کمیسیون تحویل موقت باید با توجه به نقشه و مشخصات تهیه و منظور شده در پروژه مورد بازدید و بررسی دقیق قرار داده و ابعاد اجرایی را بـا اندازه های درج شده در نقشه ها و مشخصات مطابقت دهد.
در دامنه های با شیب زیاد به منظـور جلـوگیری از لغـزش جـسم خـاکریز راه و یـا در ترانشه های بلند جهت جلوگیری از ریزش مـواد و مـصالح تـالوی ترانـشه بـه ترتیـب دیوارهای حایل و ضامن اجرا شده باید مـورد بازدیـد کمیـسیون قـرار گرفتـه و ابعـاد ظاهری دیوارها از نظر طول و ارتفاع مورد توجه و در صـورت نیـاز توسـط اعـضای کمیسیون اندازه گرفته شود.
عمده ترین معایب ابنیه فنی عبارتند از ترک خوردن کوله ها بر اثر نشست موضعی پی، عدم پوشش آرماتور تحتانی دال با بتن، نشست غیرمتقارن کوله هـا کـه احیانـاً موجـب بروز پیچش در دال و تابلیه پل میگردد. بنابراین به لحـاظ اهمیـت ابنیـه فنـی از نظـر ایمنی تردد وسایط نقلیه، بازدید و بررسی ابنیه فنی باید مورد توجه خاص قـرار گیـرد. لذا در آبروهای با دهانه بیش از ۲ متر، دال پلها و کوله ها از داخل دهانـه بایـد بازدیـد شود تا چنانچه ترک و عیب و نقصی در آنها مشاهده شود مراتب مورد ملاحظـه قـرار گیرد.
اندازه گیری ابعاد ظاهری پیسازی ابنیه فنی و تطبیق آنها با نقشه و مشخصات ابلاغـی و در خصوص ابعاد کارهای نامریی، صورتمجالس اجرایی تنظیمی مصوب بین دستگاه نظارت و پیمانکار ملاک اقدام آتی خواهد بود .

تبصره: با توجه به اینکه پی کنی و پی سازی سازه های داخل بستر رودخانه مانند پی کوله ها، پایه ها و همچنین دیوارهای برگشتی پلهای بزرگ، در حین اجرا به دلیل وجود آب جاری ممکن است با اجرای سپرکوبی، دریواسیون و انحراف آب، آبکشی با پمپ و غیـره انجـام شـده
باشد و در زمان تحویل موقت، سونداژ پی های مذکور با مشکلات زیادی همـراه باشـد و در فرصت کوتاه امکانپذیر نباشد، لذا طبـق بخـشنامه هـای صـادره از سـوی کارفرمـا در خصوص کنترل ابعاد پی کنی و پی سازی اینگونه سازه ها مراتب در زمان اجرای عملیات با حضور نمایندگان اداره کل راه و ترابری استان و یا سـایر واحـدهای ذیـربط بهـره بـردار، مهندسین مشاور و پیمانکار ضمن بازدید از محـل و انجـام انـدازه گیریهـا، صـورتمجلس میگردد و بدین ترتیب سونداژ ابعـاد نـامریی آنهـا در زمـان تحویـل موقـت مـورد نیـاز نمیباشد و مورد تایید کمیسیون تحویل موقت قرار میگیرد. در این مورد، صـورتمجالس تنظیم شده به شرح فوق که مورد تصویب کارفرما قرار گرفته ملاک اقدام آتی خواهد بود.

عمق حفاری و شمع ریزی درجا و یا شمع کوبی با توجه به صورتمجالس حین اجرای کار که مستندات مربوط به آن بـه تاییـد نماینـده کارفرمـا رسـیده اسـت، قابـل قبـول کمیسیون تحویل موقت قرار میگیرد.
در ترانشه های احداث شده در شیبهای زیاد واقع درگردنه های مرتفع، کانال پای ترانشه که هدایت آبهای سطحی و بعضاً جمع آوری جریان روان آبهای حاصله از ذوب بـرف و یخ را به عهده دارد ممکن است با مصالح بنایی، خشکه چینی و با سنگ لاشه، بنایی شده و سپس با سنگ لاشه و ملات ماسه – سیمان یا بتن ریزی پوشش گردنـد، از ایـن رو این کانالها باید از نظر ابعاد مقطع، طول کانال و نحوه اجرای صحیح پوشـش انجـام شده، مورد بازدید و بررسی قرار گیرند.
اگر ابنیه فنی خاص اجرا شده مانند پلهای بزرگ نیاز به بارگذاری داشته باشد، در ایـن صورت کمیسیون تحویل موقت با توجه به طرح بارگذاری تهیه شده توسط مهندسـین مشاور که به تایید کارفرما نیز رسیده باشد، با همکاری اداره کل راه و ترابری اسـتان و یا سایر واحدهای ذیربط بهره بردار و توسط پیمانکار اقدام بـه بارگـذاری پـل نمـوده و نتایج حاصله را با استانداردهای تعیین شده مقایسه و مطابقت مینماید.

۱ – ۲ – ۵ – روسازی

عرض تمام شده راه و همچنین عرض آسفالت در مسیر اصلی (عرض آسفالت سـواره رو و عرض شانههای آسفالته)، پارکینگها، راه های اتصالی و بخشهایی از مسیر کـه در نقاط کوهستانی و گردنه ها واقع شده و دارای خط سبقت میباشـد بایـد انـدازه گیـری شود و مطابقت آن با تیپ پروفیل عرضی کنترل گردد.
انتخاب محل سونداژهای روسازی به فواصل هـر پانـصد متـر تـا یـک کیلـومتر و بـه صورت زیگزاگ انجام میشود، به این صورت که محل سونداژها به ترتیب در سـمت راست، محور و سمت چپ روسازی مسیر متناوباً تعیـین مـیگـردد. چنانچـه در حـد فاصل فوق ضخامت روسازی تغییر کند در این نقاط نیـز سـونداژ انتخـاب مـیگـردد. اندازه گیری سونداژها توسط اعضای کمیسیون صورت میپذیرد.
آزمایشهای کنترلی برای پارامترهای آزمایشی که در خلال انجام پروژه صورت پذیرفته با نظر کمیسیون تحویل موقت در محل سونداژها انجام خواهد شد. این آزمایشها بسته به مورد برای لایه های آسفالتی، مصالح سنگدانهای، قشر سابگرید، لایه هـای خـاکریزی و ابنیه فنی و مطابق با آزمایشهای مذکور در چک لیستهای منضم به این دسـتورالعمل، انجام خواهد شد. همچنین با توجه به اهمیت شـانه هـای راه ضـروری اسـت بـا نظـر کمیسیون همانند سایر قسمتهای روسازی در محلهای لازم آزمایـشهای کنتـرل کمـی و کیفی برای شانه های راه (اعم از شنی و آسفالتی) نیز انجام شود.
اندازه گیری ضخامت هر یک از لایه های روسازی و آسفالت طبق سونداژهای به عمل آمده در گمانه های تعیین شده توسط کمیسیون تحویل، انجـام مـیشـود. لازم بـه ذکـر است، سونداژ روسازی و آسفالت توسط عوامل آزمایشگاه کنترل کیفی محلـی مـستقر در کارگاه صورت میپذیرد و موقعیت آنها به نحوی انتخاب میشود که مـستقیماً زیـر چرخ وسایط نقلیه قرار نگیرد. ابعاد هر سونداژ طوری انتخاب میشـود کـه قـسمتی از سطح لایه زیرین نمایان شود. بنابراین هر اندازه ضخامت روسازی بیـشتر باشـد، ابعـاد سونداژ باید بزرگتر انتخاب شود. بعد از اندازه گیری لایه های روسـازی پیمانکـار ملـزم است، بلافاصله چاله های آزمایشی فوق را بـا مـصالح مـشابه و مناسـب پـر و متـراکم نماید. سونداژ لایه های آسفالت بهتر است توسط دستگاه مغزه گیری انجام شـود کـه در این صورت ضخامت هریک از لایه های آسفالت و موقعیـت پریمکـت و تـککـت در
میان قشرهای آسفالت دقیقاً مشخص میشود.
اگر در فهرست سونداژ، بررسی ضخامت روسازی و آسـفالت پارکینـگهـا و راههـای اتصالی نیز در نظرگرفته شده باشد، سونداژهای یـاد شـده در ایـن قـسمتها نیـز انجـام میشود. مجموعه اطلاعات مربوط به ضخامت لایههای روسازی، آسفالت و همچنـین ابعاد پی کنی و پی سازی ابنیه فنـی بـه ترتیـب هریـک در فهرسـتی جداگانـه منـدرج میشود به گونهای که در این فهرست علاوه بـر ابعـاد و مقـادیر اجرایـی، انـدازههـای مندرج در تیپ مقطع عرضی و دفترچه مشخصات خصوصی و نقشههای اجرایی ابنیـه فنی و صورتمجالس حین اجرای کار نیز آورده میشود. به ایـن ترتیـب مقایـسه نتـایج حاصله از سونداژ با ابعاد مصوب به راحتی امکانپذیر خواهد بود.

۱ – ۲ – ۶ – متفرقه

هیات تحویل موقت همچنین نسبت به موارد زیر اقدام مینماید:

انـدازه گیـری نـوع و تعـداد تابلوهـا و علایـم راهنمـایی و راننـدگی همچنـین طـول گاردریلها، گارد بلوکها، نیوجرسیها و نیم نیوجرسیهای نصب شده
بازدید و بررسی راههای انحرافی احـداث شـده کـه عملیـات اجرایـی آنهـا خـارج از استاندارد راههای انحرافی معمولی بوده و به هنگام اجرای پروژه لزوم احداث آنهـا بـه تایید کارفرما رسیده است و همچنین اندازهگیری الزامات تعیین شده بـرای ایـن گونـه راه های انحرافی پس از اندازه گیریهای صحرایی ذکر شده و درج آنها روی برگ اظهـار نظرات هیات تحویل و تطبیق موارد اندازه گیری شـده بـا منـدرجات و مفـاد قـرارداد، دستورکارهای ابلاغی، صورتمجلس تنظیمی حین انجام کار و همچنین مفاد مشخصات عمومی و خصوصی پیمان.
بازدید و کنترل ساختمانهای مرتبط با تجهیز کارگـاه منـدرج درمـتن قـرارداد از جملـه ساختمان دفتر نظارت و آزمایشگاه و نیز راهدارخانه و ساختمان پست نگهبانی پلهـای بزرگ (در صورتی که جزء موضوع پیمـان باشـد)، بـدیهی اسـت چنانچـه زمـین ایـن مستحدثات از طریق کارفرما در اختیار پیمانکار قرار گرفته باشد، مطابق با قرارداد اقدام خواهد شد.
بازدید از خط کشی انجام شده راه اعم از خط کشی ممتد یا منقطع و بررسی کیفیت آن شامل کنترل ضخامت و میزان بازتابش به کمک دستگاههای مورد نیاز
بازدید از نرده پلهای بزرگ و رنگ آمیزی انجام شده آنها
بازدید از تاسیسات روشنایی و تهویه تونلها
در صورتیکه انجام عملیات فضای سبز در قـرارداد پیمانکـار پـیش بینـی شـده باشـد، تحویل موقت این بخش از کار نیـز همـراه سـایر بخـشهای اجرایـی صـورت خواهـد پذیرفت.

۱ – ۲ – ۷ – نتیجه گیری کمیسیون تحویل موقت

ضمن بازدید و بررسی های انجام شده طبق موارد فوق، چنانچه پـروژه از نظـر کیفـی (بـا توجه بــه وضـع ظــاهری عملیــات اجـرا شــده و اوراق آزمایــشگاه) و همچنـین از نظــر کمــی (اندازه گیریهای ابعاد مریی، سونداژهای روسازی و ابنیه فنی انجام شده، مستحدثات و تاسیـسات و غیره) مطابق مشخصات تعیین شده در قرارداد و دستورکارهای صـادره حـین انجـام کـار باشـد، اعضای کمیسیون متفقاً نسبت به امضای کلیه نسخ مدارک تهیه شده اقـدام مـینماینـد. چنانچـه در هریک از موارد ذکر شده و عملیات اجرایی پروژه نواقصی موجود باشد، فهرست مربوطه تهیه و با تعیین مهلت لازم جهت رفع نواقص فوق توسط پیمانکار و همچنین تعیین اعضای تایید کننده رفع نقص، مراتب در متن صورتمجلس تحویل درج میگردد و پیمانکار ملزم به رفع نواقص مندرج در مهلت تعیین شده میباشد. پیمانکار قبل از رفع نواقص منـدرج در صـورتمجلس تحویـل موقـت، نباید تجهیزات، ماشین آلات و مصالحی که جهت رفع نقـص، مـورد نیـاز مـیباشـد را از محوطـه کارگاه خارج نماید.

تبصره: مواردی که علاوه بر موضوع پیمان، مورد درخواست دستگاه بهرهبردار میباشد، به عنـوان نقطه نظرات پیشنهادی مطرح و در صورتمجلس جهت بررسی و اتخاذ تـصمیم لازم درج میگردد. قابل ذکر است طرح موارد مذکور مانع از تحویـل پـروژه بـر اسـاس ضـوابط و مشخصات فنی موضوع پیمان، نمیگردد.

ریاست کمیسیون، صورتمجلس تنظیمی تحویـل موقـت در محـل را پـس از اطمینـان از امضای کلیه اعضای کمیسیون تحویل موقت و سایر مـستندات مربـوط بـه انـدازه گیریهـا و نتـایج بدست آمده، به همراه مدارک و نسخ تایید شده هیات تحویل موقت، جهت اقدامات آتی مورد نیاز به معاونت ذیربط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقـل کـشور و یـا مجریـان مربوطـه ارسال میدارد. اداره کل پیمان و رسیدگی نیز ضمن بررسی مدارک و نتایج سونداژهای انجام شـده و اندازه گیریهای به عمل آمده و رفع کمبود مدارک، چنانچـه کمبـودی در مشخـصات پـروژه هـای
اجرا شده و یا کسری ضخامت در لایههای روسازی و یا ابعاد مریی و نامریی ابنیه فنی و یـا سـایر قسمتهای پروژه نسبت به مشخصات فنی ابلاغی مـشاهده نمایـد، مراتـب را ضـمن تهیـه گـزارش توجیهی تکمیلی و محاسبه جرایم متعلقه براساس دستورالعملهای موجود جهت تصویب نهایی به معاونت ذیربط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور پیشنهاد مینماید. نتیجتاً بعـد از تصویب مجموعه مدارک فوق، دستورات و نظرات معاونت ذیربط و مفـاد گـزارش تـوجیهی و نقطه نظرات اعضای کمیسیون مندرج در صورتمجلس و ضمایم مربوطه مـلاک محاسـبه صـورت کارکرد ماقبل نهایی و قطعی پیمانکار قرار خواهد گرفت.

پس از دریافت نظریه معاونت ذیـربط در ذیـل گـزارش تـوجیهی تهیـه شـده و تـصویب صورتمجلس تحویل موقت، مراتب به انضمام نسخهای از صورتمجلس و ضمایم مربوطه از طریـق اداره کل پیمان و رسیدگی به مجری طرح )دفتـر راهـسازی منطقـه مربـوط ویـا سـایر واحـدهای ذیربط …) و دیگر مبادی ذیربط ابلاغ میگردد. درضمن درخواست تهیه و تنظیم و ارسال صورت کارکرد ماقبل نهایی و قطعی در ابلاغ مذکور قید خواهد شد.

۱ – ۳ – مسایل و موارد مرتبط با مشاور و دستگاه نظارت

مهندسین مشاور بعد از تقاضای پیمانکار مبنی بر اتمام و آماده بهره بـرداری بـودن عملیـات موضوع پیمان، توسط عوامل محلی خود اقدام به بازدید قسمتهای مختلف مـسیر نمـوده و پـس از طی مراحل تشریفات هیات کارشناسی ضمن تایید درخواست پیمانکار، دایر بر مراتب فوق و قابل
بهره برداری بودن محور، درخواست پیمانکار را به کارفرما منعکس و تقاضای صدور حکم تحویـل موقت مینماید.

پس از تایید کارفرما نسبت به آماده بودن عملیات موضـوع پیمـان جهـت انجـام تـشریفات تحویل و قبل از عزیمت اعضای مربوطه به محـل اجـرای پـروژه، دسـتگاه نظـارت مکلـف اسـت اطلاعات کاملی از پروژه شامل موارد ذیل را تهیه و حداقل یک تا دو هفته قبـل از عزیمـت اعـضا در اختیار هیات تحویل موقت قرار دهد. این اطلاعات عبارتند از:

۱ – ۳ – ۱ – کلیات مربوط به قرارداد

این کلیات شامل:

شماره و تاریخ پیمان
مبلغ اولیه پیمان (با ذکر فهرست بهای پایـه قـرارداد و ضـرایب مربوطـه شـامل اضـافه پیشنهادی یا تخفیف پیمانکار و شاخص مبنای تعدیل قیمتها)
مدت اولیه پیمان
تاریخ شروع به کار (تاریخ صورتمجلس تحویل زمین)
شماره و تاریخ آخرین کارکرد موقت پیمانکار
مدت کل اجرای پروژه با توجه به تمدیدهای مجـاز مـدت پیمـان و براسـاس صـورت جلسات تهیه شده که به تصویب کارفرما رسیده باشد.
شماره، تاریخ و مبلغ کارکرد پیمانکار تا پایان مدت اولیه پیمان و همچنین تا پایان مدت مجاز تمدید شده آن
تایید دستگاه نظارت مبنی بر خاتمه یافتن عملیات موضوع پیمان

۱ – ۳ – ۲ – مشخصات کلی اولیه پروژه

این مشخصات شامل:

موقعیت شروع مسیر (فاصله تقریبی از نزدیکترین شهر یا آبـادی) و همچنـین موقعیـت انتهای مسیر
نوع راه (آزادراه، بزرگراه، راه اصلی یا فرعـی بـا ذکـر درجـه بنـدی مربوطـه و …) و یـا مشخصات زیرسازی راه آهن
عرض مسیر (تیپ مقطع عرضی مصوب و اجرا شده مسیر بـه عنـوان مثـال راه اصـلی درجه یک معمولی متر ۱۱ – ۱.۸۵ × ۲ + ۳.۶۵ × ۲ آزادراه، بزرگراه و…)
ضخامت لایه های تقویتی روسازی شـامل نـوع و ضـخامت مـصالح قـشرهای تقویـت سابگرید (اعم از خاکریزی و کف ترانشه ها)، قشرهای بالاتر از لایه سابگرید (ضـخامت لایه های زیراساس و اساس) و همچنین نوع و ضخامت لایه های آسفالتی

تبصره: چنانچه مبلغ ۲۵% مازاد بر مبلغ اولیه قـرارداد ابـلاغ شـده باشـد و یـا بـه منظـور تکمیـل عملیات کارهای باقیمانده متمم پیمان نیز با پیمانکار منعقـد شـده باشـد مشخـصات آنهـا شامل شماره و تاریخ ابلاغ ۲۵% مبلغ پیمان و یا شماره و تاریخ قرارداد متمم با ذکر مبلـغ هر یک از آنها در مجموعه اطلاعات کلی گنجانده میشود.

۱ – ۳ – ۳ – مدارکی که جهت ارایه به هیات تحویل موقت باید توسط دستگاه نظارت تهیه شود

این مدارک عبارتند از:

کروکی شماتیک پلان مسیر با توجه به موقعیت آبادیهای واقع در حاشیه طـرفین محـور که کیلومتر شروع و انتهای کار روی آن مشخص شده باشد.
جدول مربوط به لیست کامل بنچ مارک، رفرانس، سومه های مسیر کـه ضـمیمه قـرارداد بوده و موقعیت ارتفاعی آنها نسبت به مشخصات نقاط ارتفـاعی و افقـی مبنـا مـشخص شده باشد. ضمناً موقعیت نقاط مبنا با تعیین کد ارتفاعی آنها )نسبی، کشوری یا جهـانی( نیز باید مشخص شود.
چنانچه در محور، واریانت جدید ایجاد و ابـلاغ شـده باشـد و یـا قـسمتهایی از مـسیر حذف یا اضافه شده باشد، ضمن درج کیلومتر معادل مسیر بـا ابتـدا و انتهـای واریانـت شرح مختصری در خصوص علل حذف یا اضافه شدن قسمتهای فوق باید ذکر شود.
آخرین تیپ مقطع عرضی مصوب که ممهور و ممضی بـه مهـر تاییـد کارفرمـا باشـد و شامل مشخصات عرضی کامل و شیب عرضـی سـواره رو و شـانههـای راه و همچنـین ضخامت لایههای روسازی، نوع مصالح و دانهبندی به کار رفته برابر مندرجات قـرارداد، بر روی آن مشخص شده باشد.

تبصره ۱: چنانچه قسمتهای مختلف راه دارای تیپهای عرضی مختلف باشد، در هر یک از قـسمتهای فوق تیپ عرضی مربوطه باید تهیه و ارایه شود.

دفترچه پروفیلهای طولی اجرا شده مسیر
دفترچه پروفیلهای عرضی اجرا شده مسیر

تبصره ۲: چنانچه بر اثر عوامل جوی، مرور زمان و یا موارد دیگر به هنگام اجرای عملیـات در خـط زمین پروفیلهای طولی و عرضی مسیر تغییراتی بوجود آمده باشد و یا در نتیجه مشاهدات و آزمایشهای حین انجام کار، در شیب شیروانی خاکریز یا تالوی ترانشه ها تغییراتی ایجـاد شده باشد، موارد فوق باید ضمن درج در پروفیلهای طـولی و عرضـی بـا رنـگ متفـاوت ترسیم شود.

تهیه تیپ مقطع عرضی و پلان پارکینگها و راههای اتصالی منضم به قرارداد پیمانکار، شامل مشخصات مصالح و ضخامت لایههای خاکریز روسازی و آسفالت
فهرست کامل موقعیت پارکینگها و راههای اتصالی
فهرست کامل ابنیه فنی شامل آبروهای کوچک، پلهای بزرگ، دیوارهای هـدایت آب، دیوارهای حایل و ضامن همچنین تیپ مقطع عرضی شامل تغییرات انجام شده حـین اجرای کار، تونلها و گالریها
دفترچه کامل نقشه های اجرا شده (As Built) ابنیه فنی
دفترچه کامل صورتمجالس پی کنی و پی سازی ابنیه فنی مسیر

تبصره ۳: چنانچه موقعیت، دهانه یا سایر مشخصات ابنیه فنی، بـا مشخـصات ابنیـه فنـی منـدرج در قرارداد مطابقت نداشته باشد، گزارش توجیهی مهندسین مـشاور بـه کارفرمـا و همچنـین تایید کارفرما در این خصوص باید ارایه گردد.

فهرست مشخصات کامل دریواسیونهای اجرا شـده شـامل موقعیـت، طـول و مقطـع عرضی آنها به نحوی که انجام احجام آنها به سهولت قابل محاسبه باشد.
چنانچه در اجرای عملیات خاکبرداری ترانشههـا، تغییـرات شـیب شـیروانی ترانـشه به صورت برم پیشنهاد و تصویب شده باشد، تیپ مقطع عرضی پیشنهادی مهندسـین مشاور که به تصویب رسیده است باید ضمیمه مدارک تحویل موقت شود.
جداول مربوط به کانال بالای ترانشهها، کانالهای کوهی ایجاد شده به مـوازات محـور راه و کانالهای عرضی (شوتها) با جزییات مربوطه شامل مقطع تیپ عرضی و پروفیل طولی و مقاطع عرضی اجرایی آنها
صورت کامل علایم راهنمایی و رانندگی و تابلوهای پیشبینی شده (مطـابق وسـایل کنترل ترافیک مندرج در نشریه ۹۹ دفترچه تحقیقات و معیارهـای فنـی) و همچنـین جزییات مربوط به نصب گاردریل، گارد بلوک و نیوجرسی در مورد مـسیر راههـا بـا تعیین موقعیت آنها در پروفیل عرضی تیپ و فواصل نصب آنها
دفترچه مجموعه اوراق آزمایـشگاهی کـه مـشتمل بـر اوراق آزمایـشگاهی هـر نـوع عملیات اجرا شده باشد، به انضمام جدول خلاصهای کـه بیـانگر تعـداد آزمایـشهای مربوط به هر نوع عملیات و همچنین درج تعـداد آزمایـشهایی کـه خـارج از حـدود مشخصات ابلاغی و قراردادی باشد.
دفترچه دستورکارها و صورتمجالس پیشنهادی و یا اجرایی تهیه شده در حین انجـام کار که به تصویب و اطلاع کارفرما رسیده باشد. مدارک مربوط به بنـد (۱-۳-۱) بایـد بـرای کارفرمـا (سـه نـسخه)، مهندسـین مـشاور و پیمانکار (هرکدام یک نسخه)، به تعداد کافی و مجموعاً حداقل ۵ نسخه تکثیر شود.
چنانچه در ساختمان محور راه، ابنیه فنی خاص مانند پلهای بزرگ بنـا شـده باشـد و کارفرما انجام بارگذاری این گونه ابنیه را لازم بداند، مهندسین مشاور باید نـسبت بـه تهیه طرح بارگذاری پل اقدام و مراتب را جهت تصویب کارفرمـا ارسـال و آن را تـا حصول نتیجه نهایی پیگیری نماید.

تبصره ۴: در مورد بارگذاری پلهای بزرگ و خاص واقع در مسیر راهآهن مطابق ضـوابط مربوطـه اقدام خواهد شد.

۱ – ۴ – مسایل و موارد مرتبط با پیمانکار

بعد از اینکـه عملیـات موضـوع پیمـان انجـام شـد و نقـایص جزیـی آن مـانع از عملیـات بهره برداری مسیر نبود و مراتب بطور ضمنی مورد تایید نماینده مقیم مهندسـین مـشاور در کارگـاه قرار گرفت، پیمانکار ضمن درخواست تحویل موقت عملیات انجام شده، تقاضای خود را کتبـاً بـه مهندسین مشاور ارسال مینماید.

مهندسین مشاور ضمن طی مراحل مربوط به هیات کارشناسی پس از بررسی جمیع جهـات عملیات موضوع پیمان، مراتب را به کارفرما منعکس مینماید. پیمانکار با همـاهنگی بـا مهندسـین مشاور اقدام به تهیه مدارک تحویل موقت به شرح مندرجات بنـد ۱-۳-۱ و بـه تعـداد نـسخ کـافی
(حداقل ۵نسخه) نموده، تغییرات به عمل آمده در مبانی و نقشههای اولیه منضم بـه قـرارداد را بـا نقشه های As Built مشخص مینماید. ازجمله این تغییرات عبارتند از :

واریانتهایی که الزاماً در نتیجه وجود مستحدثات و معارض واقع شده در مسیر، طرح آنان اجتناب ناپذیر بوده است.
تغییرات احتمالی در کد ارتفاعی پروفیلهای طولی
تغییرات مربوط به کیلومتر اجـرا و ابعـاد مختلـف بنـایی ماننـد ارتفـاع پـی، ارتفـاع الواسیون، تغییر نوع دیوار بالی یا برگشتی، لزوم احداث رادیه و برید یا برعکس عدم نیاز احداث آن و نتیجتاً حذف این قسمتها
تغییر و جایگزینی انواع میلگردهای مصرفی در سـازههـای مـسلح بـه دلیـل کـاهش عرضه بعضی از نمرات از جانب کارخانه سازنده یا بازار
کلیه تغییراتی که در اجرا به دلایل مختلـف بوجـود آمـده و مـورد تاییـد مهندسـین مشاور و کارفرما قرار گرفته است.

پس از صدور حکم کمیسیون تحویل موقت مبنـی بـر انتخـاب اعـضای شـرکت کننـده در تشریفات تحویل، پیمانکار باید با مدیریت کل اداره راه و ترابری استان و یا سایر واحدهای ذیربط بهره بردار در خصوص تاریخ عزیمـت اعـضا بـه سـاختگاه محـور مـورد بحـث و فـراهم نمـودن تسهیلات لازم درخصوص عزیمت، اقامت و تردد هیات به قسمتهای مختلف مسیر در خلال زمان تحویل، هماهنگیهای لازم را به عمل آورد.

پیمانکار باید با توجه به میخکوبی اولیه مسیر نـسبت بـه بررسـی موقعیـت سـومه هـا، بـنچ مارکها، رفرانسهای اولیه و دیگر علایم و نشانه های نقشه برداری تهیه شده در مسیر، کیلومتر گـذاری امتداد آن به فواصل حداکثر ۱۰۰ متر و تعیین کیلومتر کلی محور در فواصل ۵٠٠ متـر اقـدام نمایـد، کیلومتر شروع، راس و انتهای قوس و نقـاط مشخـصه کلوتوییـدها را بـا رنـگ سـفید در حاشـیه آسفالت سواره رو درج نماید، به نحوی که با حرکت کند وسایط نقلیه از داخل آن قابل تـشخیص باشد. به همین ترتیب کیلومتر احداث پلهـا و آبروهـای مـسیر را در وجـه ضـخامت دال یـا کولـه مجاور دهانه، با رنگ مشخص میکند.

در خصوص تهیه فهرست گمانه زنی روسازی و ابنیه فنی، پیمانکار قبل از اعزام هیـات بـه منطقه، هماهنگیهای لازم را با نمایندگان مهندسین مشاور و کارفرما (اداره کل پیمان و رسـیدگی، اداره کل راه و ترابری استان یا سایر واحدهای ذیربط بهره بردار) بـه عمـل مـی آورد تـا پـیشبینـی
فراهم آوردن وسایل و امکانات لازم جهت سونداژهای تعیین شده از جانب نامبرده به عمل آید.

۱ – ۵ – پیشنهادها

۱ – ۵ – ۱ – شاخص ناهمواری بین المللی (IR)

به منظور استفاده از روشهای جدید و فـن آوریهـای روز دنیـا در رونـد تحویـل موقـت و قطعی راهها نیاز است تا دستورالعملها و آییننامههای متناسب با هریک از این روشـها در کـشور تدوین شده و روند ارزیابی استاندارد شـود. پیـشنهاد مـیشـود بـا توجـه بـه آخـرین تغییـرات و بازنگری های آیین نامه های روز دنیا ازجمله راهنمای طراحی روسازی موسسه آشـتو در سـال ۲۰۰۴ از شاخص ناهمواری بین المللی IRI براساس روش استاندارد آشتو ۵۲ تـا AASHTO PP50 و ابزارهای مکانیزه برای سنجش میزان ناهمواری سطح روسازی استفاده شود. بـرای ایـن کـار لـزوم رعایت تناسب با مشخصات فنی و عمـومی راههـا (نـشریه ۱۰۱) و آیـین نامـه روسـازی آسـفالت راههای ایران (نشریه ۲۳۴ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کـشور) وجـود دارد. بـراین مبنـا ایجـاد ضوابط جدید در هنگام تحویل موقت و قطعی راهها باید براساس ضوابطی باشد کـه در روشـهای طراحی و مشخصات فنی عمومی راهها قید شده باشد و یا در مشخـصات فنـی خـصوصی پـروژه آورده شود به نحوی که همانند شاخص PSI، میزان شاخص IRI برای زمان شروع بهره برداری از محورها براساس اهمیت راهها تدوین گردد. برای نیل به این هدف و با توجه به مطالعات به عمـل آمده در خصوص نحوه اعمال این شاخص در هنگام تحویل راهها از سایر کشورها و با توجـه بـه لزوم اعمال وضعیت توان فنـی و مهندسـی موجـود در کـشور و بـه خـصوص پتانـسیل موجـود ماشین آلات تهیه، تولید و پخش آسفالت پیشنهاد میشود تا به تدریج و در طی یـک دوره ۵ سـاله استفاده از شاخص IRI در زمان تحویل موقـت راههـا براسـاس جـداول (۱-۱) و (۲-۱) بـا نظـر مهندسین مشاور به لحاظ تشخیص ضرورت انجام آن در دستور کار قرار گیرد.

جدول (۱-۱) شاخص IRI و نحوه اظهار نظر پیشنهادی جهت تحویل موقت آزادراه ها، بزرگراه ها و راه های اصلی

قدار شاخص IRI بر حسب (m/Km)	وضعیت محور و نحوه اظهار نظر
کمتر یا مساوی ۱/۲	بسیارخوب، قابل تحویل وتشویق قابلتوجه
بیش از ۱/۲ تا ۲	خوب، قابل تحویل و تشویق
بیش از ۲ تا ۳	مناسب، قابل تحویل
بیش از ۳ تا ۴	نسبتاً مناسب، قابل تحویل
بالاتر از ۴	نامناسب، غیرقابل تحویل

جدول (۲-۱) شاخص IRI و نحوه اظهار نظر پیشنهادی جهت تحویل موقت راههای فرعی و خیابانهای شهری

مقدار شاخص IRI بر حسب (m/Km)	وضعیت محور و نحوه اظهار نظر
کمتر یا مساوی ۳	خوب، قابل تحویل و تشویق
بیش از ۳ تا ۶	قابل تحویل
بیش از ۶	غیرقابل تحویل

تبصره ۱: اندازه گیری IRI برای هر قطعه ۵۰۰ متری جداگانه انجام و ملاک عمل واقع خواهد شد.

تبصره ۲: دستگاه پروفیل سنج باید دارای اسـتاندارد AASHTO PP50 بـوده و نتـایج آن مطـابق روش AASHTO PP51 باشد و حداقل ۲۱ روز قبل از اعزام کمیـسیون مـورد اسـتفاده قرار گرفته شود و عوامل راهانـدازی دسـتگاه طبـق روش AASHTO PP52 و بـا نظـر مهندسین مشاور انتخاب شوند.

۱ – ۵ – ۲ – سایر فاکتورهای کنترلی

بدیهی است میزان و معیار کنترل به هنگام تحویل راه، مشخصات فنـی خـصوصی منـضم به پیمان، مشخصات فنی عمومی راه ها (نشریه ۱۰۱سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور)، آیین نامه روسازی آسفالتی راههای ایـران (نـشریه ۲۳۴ سـازمان مـدیریت و برنامـه ریـزی کـشور) و دیگـر
استانداردهای ابلاغی، بوده و پارامترها و حدود و ضوابط مربوط به میزان تراکم، انحراف اسـتاندارد خروج از مشخصات، میزان همواری با استفاده از شمشه فلزی، ضخامت لایهها و … از این ضوابط استخراج خواهد شد. در خصوص شاخصهای ارزیابی وضعیت سرویس دهی راه (از جمله شاخص PSI) نیز موارد مندرج در ضوابط فوقالذکر ملاک عمل میباشد. با این وجود پیشنهاد مـیشـود از مقادیر جدول (۳-۱) برای این کار استفاده شود.

جدول (۳-۱) شاخص PSI و نحوه اظهار نظر پیشنهادی جهت تحویل قطعی راهها

مقدار شاخص PSI	وضعیت محور و نحوه اظهار نظر
بزرگتر یا مساوی ۴	خیلی خوب، قابل تشویق
کمتر از ۴	غیرقابل تحویل(برای آزادراهها، بزرگراهها و راههای اصلی)
بزرگتر از ۳ و کوچکتر از ۴	قابل تحویل (فقط برای راههای فرعی و خیابانها)
کوچکتر یا مساوی ۳	غیرقابل تحویل

۱ – ۵ – ۳ – اعمال جریمه و تشویق

پیشنهاد میشود با تغییر در نظام تعیین قیمت کار و پرداخت بهای کارهای انجام شده یک روش جامع و مورد تایید با هماهنگی سازمانهای ذیربط کـه شـامل اعمـال ضـرایب تـشویقی (در صورت دستیابی پیمانکار به پارامترهای کیفـی مطلـوب در زمـان مناسـب) نیـز باشـد، جـایگزین بخشنامه جرایم حاضر گردد. پیشنهاد میشود تا جهت نیل به این هدف ابتدا در هریک از آیتمهای کاری و اوراق آزمایشگاهی مربوطه پارامترهـای کنترلـی اصـلی تعریـف و شاخـصهای اسـتاندارد مربوطه براساس دستورالعملهای موجود به درستی تعریف شود. این کار باید برای تمـامی مـوارد از جمله بتن، آسفالت، عملیات خاکی، آرماتوربندی و … بطـور جداگانـه انجـام شـود، سـپس بـا تعریف جداول انحراف از معیار، میزان خطای قابل قبول بـرای هریـک از پارامترهـای کنترلـی بـا توجه به اهمیت آنها تعیین گردد و ضرایب پرداختی نهایی به پیمانکار براین اساس تعریف شود و اصول و ضوابط مربوط به ارجاع کار نیز به درستی مشخص گردد. پیش بینی میشود با استفاده از اهرم تشویق در کنار اهرم جرایم، مجریان و پیمانکاران تمایل به ارتقـای کیفـی کـار پیـدا کـرده و امکان ارجاع کار، آنان را به کنترلهای کیفی و اجرایی مضاعف و درونی تشویق نمایـد. بـه عنـوان یک مبنا میتوان از روش مورد استفاده اداره حملونقل فدرال آمریکا (FHWA) بهره برد.

۱ – ۵ – ۴ – فرمهای مربوط به فرآیند عملیات تحویل موقت

در ادامه تعدادی از فرمهای خام جهت جمعآوری اطلاعات لازم در تحویـل موقـت راههـا، آورده شده است. این فرمها که در بهبود، تسهیل و مستندسازی عملیـات تحویـل کمـک مـوثری مینماید، توسط کارشناسان متخصص در هیات کارشناسی و اعـضای کمیـسیون تحویـل موقـت، تکمیل خواهد شد.

فصل دوم

دستورالعمل تحویل قطعی راهها

۲ – ۱ – تحویل پروژه براساس ماده ۴٨شرایط عمومی پیمان (خاتمه دادن کار)

چنانچه پیش از اتمام کارهای موضوع پیمان بدون آنکـه قـصوری متوجـه پیمانکـار باشـد، کارفرما بنا به مصلحت خود و یا علل دیگر تصمیم به خاتمه دادن پیمان بگیرد، خاتمه پیمـان را بـا تعیین تاریخ آماده کردن کارگاه برای تحویل به پیمانکار ابلاغ مینمایـد. در ایـن صـورت در مـورد کارهایی که پایان یافته است تشریفات تحویل موقت طبق ماده ۳۹ شرایط عمومی پیمان و بنـدهای (۱ – ۱)، (۱ -۲) و (۱ – ۳) این دستورالعمل انجام میگیرد. اگر معایبی در مـورد کارهـای بـه اتمـام رسیده مشاهده شود پیمانکار مکلف است به هزینه خود در مدت زمانی که با توافق کارفرما تعیـین میشود، رفع عیب نموده و گواهی مبنی بر رفع نواقص را در موعد مقـرر اخـذ و ارایـه نمایـد. در خصوص کارهای نیمه تمام نیز براساس ماده ۴۱شرایط عمـومی پیمـان، تحویـل قطعـی عملیـات انجام میگیرد. در این صورت همان طوری که در مفاد ماده ۴۸شرایط عمومی پیمان منعکس است اگر معایبی در عملیات نیمه تمام مشاهده شود پیمانکار مکلف است آن را به هزینه خود رفع عیـب نماید و سپس طبق ماده ۴١شرایط عمومی پیمان تحویل قطعی دهد.

۲ – ۲ – تحویل قطعی

پس از سپری شدن دوره تضمین عملیات، پیمانکار از طریق مهندسـین مـشاور از کارفرمـا تقاضای تحویل قطعـی عملیـات موضـوع بنـدهای (۱-۱) و (۲-۱) را مـینمایـد. در ایـن صـورت مهندسین مشاور مقدمتاً توسط عوامل خود که در منطقه حضور دارند و یـا از طریـق عوامـل دفتـر مرکزی که در اختیار دارد نمایندهای را به محل اجرای پروژه اعـزام و چنانچـه مـورد پیمـان آمـاده تحویل قطعی باشد مراتب را به استحضار کارفرما میرساند. کارفرما مجدداً نسبت به صدور حکـم تحویل قطعی پروژه به ریاست مدیر کـل اداره راه و ترابـری اسـتان و یـا سـایر واحـدهای ذیـربط بهره بردار (از طریق اداره کل پیمان و رسیدگی) و نمایندگان خود شامل نماینده اداره کـل پیمـان و رسیدگی یا هرنماینده ذیصلاح دیگری را که مصلحت بداند، به اتفاق نمایندگان مهندسین مشاور و پیمانکار جهت شرکت در هیات تحویل قطعی اقدام مینماید. نماینده مهندسین مشاور با در دسـت داشتن مدارک مورد نیاز و همچنین صورتمجلس تـصویب شـده تحویـل موقـت و ضـمایم آن بـه همراه هیات به محل اعزام و به اتفاق نماینده یا نمایندگان اداره کل راه وترابری یا سایر واحـدهای ذیربط بهره بردار از پروژه مورد تحویل بازدید به عمل میآورد. در این مرحله از بازدید با توجه بـه اینکه در دوره تضمین راه مورد بحث زیر ترافیک وسایط نقلیه عبوری قـرار گرفتـه و همچنـین در معرض عوامل جوی نیز واقع شده است، لذا بازدید از تک تک پلهای احـداث شـده بخـصوص از زیر و روی دال و پایه ها و از وضعیت ظاهری کوله ها، دیوارها و آب شستگی پی پلهـا بـه منظـور وقوف از آسیبهای احتمالی، از اهمیت زیادی برخوردار است. سایر ابنیه فنی بهمـین ترتیـب مـورد
بازدید و بررسی کمیسیون قرار میگیرد. کمیسیون تحویل قطعی برای اطمینـان از کیفیـت مطلـوب روسازی در طول دوره تضمین با نظر مهندسین مـشاور از شـاخص PSI بـرای ارزیـابی وضـعیت رویه استفاده مینماید و پس از اینکه اطمینان حاصل کرد کـه در سـاختمان راه احـداثی در خـلال دوره تضمین معایبی بروز نکرده و یا چنانچه معایب بوجود آمده ناشی از قصور پیمانکار نمیباشد، اقدام به تهیه صورتمجلس تحویل قطعی بدون نقص نموده و در صورت مشاهده نواقصی که ناشی از قصور پیمانکار باشد ضمن درج موارد و تعیـین مهلـت رفـع نقـص، توسـط کمیـسیون اعزامـی صورت جلسه تحویل قطعی با نقص تهیه و تنظیم میگردد. چنانچه پیشنهادهایی درجهـت بهبـود وضع روسازی و آسفالت و نگهداری راه احداثی وجود داشته باشد در نامهای جداگانـه مراتـب بـه اطلاع معاونت ذیربط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل و یـا مجـری مربـوط رسـانده میشود.

تبصره : چنانچه پیمانکار از رفع نواقص مندرج در صورتجلسه تحویل قطعی امتناع نماید، کارفرمـا راساً نسبت به رفع نواقص اقدام و طبق ماده ۵شرایط عمومی پیمان هزینه رفـع نـواقص را به علاوه ۱۵ درصد از مطالبات پیمانکار کسر مینماید.

تعداد نمایش ۱,۵۲۶

دستورالعمل تحویل موقت و قطعی راهها